ช่วงวัยเด็กเป็นวัยแห่งความสนุกสนาน ตื่นเต้น และท้าทายของเด็กๆ ทุกๆ ย่างก้าวคือ ประสบการณ์ใหม่ที่เจ้าตัวน้อยจะได้เรียนรู้
ในช่วงวัยเด็กนี้จึงเป็นช่วงเวลาที่สำคัญที่จะวางรากฐานทั้งทางด้านร่างกาย อารมณ์ และจิตใจที่ดีให้กับลูกน้อย ฉะนั้นการที่จะให้เจ้าตัวเล็กได้สัมผัสกับท่วงทำนองอันไพเราะของเพลงยิ่งเร็วเท่าไหร่ ก็จะยิ่งเกิดผลดีต่อเจ้าตัวเล็กเอง คุณพ่อ คุณแม่อาจจะเริ่มต้นด้วยการใช้อุปกรณ์ในบ้านง่ายๆ มาทำให้เกิดเสียงเพลง หลังจากนั้นก็ค่อยๆ พัฒนามาเป็นเครื่องดนตรีจริงๆ หรือแม้แต่จะพาน้องเข้าเรียนวิชาดนตรีเป็นเรื่องเป็นราวก็ย่อมได้
มีการวิจัยออกมาอย่างมากมายเกี่ยวกับผลดีของดนตรี ที่ช่วยในการเพิ่มประสิทธิภาพทางด้านความคิดและอารมณ์ของเจ้าตัวน้อย ดนตรีนั้นจะช่วยส่งเสริมทักษะการเรียนรู้ โดยเฉพาะทักษะการอ่าน และวิชาคณิตศาสตร์ คณะวิจัยได้แบ่งเด็กออกเป็น 2 กลุ่มคือ เด็กๆ ที่เรียนดนตรี และกลุ่มที่เรียนคอมพิวเตอร์ จากนั้นได้มีการทำแบบทดสอบ ซึ่งผลออกมาว่าเด็กๆ ที่ได้เรียนดนตรีจะมีคะแนนดีกว่าในทุกๆ ด้าน หนึ่งในคณะวิจัยจากมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนียกล่าวว่า ดนตรีมีผลต่อการจัดระเบียบทางความคิด ซึ่งคอมพิวเตอร์นั้นไม่ได้เตรียมตัวเด็กให้มีการวางแผน ในขณะที่สิ่งเหล่านี้มีความจำเป็นอย่างมากในการเล่นดนตรี
จากการค้นคว้ายังระบุว่ามีความสัมพันธ์เกี่ยวกับดนตรีส่งผลให้ความสามารถในด้านต่างๆ ของเจ้าตัวเล็กดีขึ้น ยกตัวอย่างเช่น ทักษะการอ่าน ความเข้าใจ ตัวสะกด คณิตศาสตร์ ทักษะการฟัง การใช้สมองส่วนหน้า ( เช่น ถ้อยคำพูด ความเข้าใจ ความชำนาญด้านตัวเลข ) และทักษะด้านกล้ามเนื้อ
ยังมีการศึกษาอีกว่าเด็กทารกสามารถได้ยินเสียงตั้งแต่ยังอยู่ในท้องแม่ ซึ่งในบางกรณีเสียงเพลงสามารถช่วยให้สมองพัฒนาในอัตราที่เร็วกว่าปกติ ไม่ว่าจะเป็นเพลงกล่อมเด็กที่คุณแม่จะเป็นคนร้องเพลงให้เจ้าตัวเล็กฟังเองเอง หรือแม้แต่จะเปิดเทปให้ลูกน้อยฟังตั้งแต่ช่วงเดือนแรกๆ ระหว่างตั้งครรภ์ จะส่งผลดีต่อพัฒนาการของเจ้าตัวเล็ก
การเลือกดนตรีให้ลูกน้อย
เมื่อเจ้าตัวเล็กอายุประมาณ 3 ขวบ เค้าจะเริ่มสนใจในเสียงเพลง ดังนั้นช่วงเวลานี้จึงเหมาะแก่คุณพ่อ คุณแม่ที่จะจัดหากิจกรรมเข้าจังหวะสนุกๆ ที่ลูกน้อยได้ใช้กล้ามเนื้อส่วนต่างๆ อาจจะเป็นการปรบมือ โบกมือ กระโดด หรือเต้น และร้องเพลงเพื่อเพิ่มสีสัน
สำหรับเจ้าตัวน้อยที่อยู่ในวัย 4 – 5 ขวบจะรู้สึกสนุกถ้าเค้าได้เป็นนักดนตรีเอง ในช่วงวัยนี้เค้าจะเริ่มเข้าใจเนื้อเพลง การที่คุณพ่อ คุณแม่ให้ลูกน้อยได้ฟังเพลงที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับบทเรียนต่างๆ ก็จะเป็นผลดีกับเด็กๆ อย่างมากเลยค่ะ การทำเสียงดนตรีประกอบเพลง หรือการเรียนรู้ที่จะแต่งเนื้อเพลง หรือกิจกรรมประกอบเพลงต่างๆ ก็จะทำให้เจ้าตัวเล็กสนุก และเพลิดเพลินกับเสียงเพลงมากขึ้นด้วยค่ะ
เมื่อลูกน้อยอายุ 6 – 10 ขวบ เค้าสามารถเริ่มที่จะเรียนรู้โครงสร้างของดนตรี และ การสัมผัสเสียงของเนื้อร้อง การที่คุณพ่อ คุณแม่เปิดเพลงให้น้องฟังบ่อยๆ จะช่วยให้ทักษะการพูดและการอ่านของลูกน้อยพัฒนาในทางที่ดีขึ้น ช่วงเวลานี้เป็นช่วงเวลาที่เหมาะสำหรับการพาเด็กๆ ไปเข้าเรียนดนตรี หรือเรียนร้องเพลง ในรายงานการวิจัยยังบอกอีกว่าในช่วงอายุนี้คุณพ่อ คุณแม่สามารถเห็นถึงความเปลี่ยนแปลง หรือพัฒนาการต่างๆ ของลูกน้อยที่มีผลมาจากเสียงเพลงที่คุณพ่อคุณแม่ เปิดให้ฟังมาตั้งแต่เด็กๆ ได้ดีที่สุด
ดนตรีกับการพัฒนาทักษะในด้านต่างๆ
นอกเหนือไปจากจินตนาการ ความสร้างสรร และเสียงเพลงที่เด็กๆ ได้เรียนรู้แล้ว ดนตรียังช่วยพัฒนาทักษะต่างๆ ซึ่งจะเป็นผลดีต่อตัวเด็กๆ ในการวางรากฐานที่ดีสำหรับการใช้ชีวิตของเจ้าตัวเล็กในอนาคตข้างหน้า เรามาดูกันดีกว่าว่าดนตรีพัฒนาทักษะในด้านใดบ้าง
1.การมีสมาธิ
การที่เจ้าตัวน้อยสนใจ เอาใจจดจ่อกับกิจกรรมเข้าจังหวะ หรือเครื่องดนตรีชนิดใดชนิดหนึ่งเป็นเวลานานๆ แสดงว่าเจ้าตัวเล็กมีสมาธิในการทำกิจกรรมนั้นๆ ซึ่งจะส่งผลดีต่อตัวเค้าเองเวลาที่ต้องตั้งใจเรียนหนังสือที่โรงเรียน
2.การทำงานของประสาทส่วนต่างๆ อย่างพร้อมเพรียงกัน
การฝึกดนตรีจะช่วยพัฒนาลูกน้อยในด้านความสัมพันธ์ของการใช้มือและตาในเวลาพร้อมๆ กัน นอกจากนี้ยังเป็นการฝึกกล้ามเนื้อส่วนต่างๆ ซึ่งเหมือนกับที่เด็กๆ จะได้รับเวลาที่เค้าเล่นกีฬา
3.การผ่อนคลาย
นักวิจัยหลายคนพบว่าดนตรีบางประเภทสามารถช่วยให้คนเราเกิดความรู้สึกผ่อนคลาย และยังช่วยในเรื่องของความดันโลหิต และอัตราการเต้นของหัวใจอีกด้วย
4.ความอดทน และความมีมานะอุตสาหะ
ในการเรียนดนตรีแต่ละประเภท เด็กๆ จะต้องใช้เวลาฝึกฝน ตรงนี้เองเจ้าตัวเล็กจะได้ฝึกทั้งความอดทนและความมีมานะบากบั่น ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะเป็นสิ่งที่ดีที่ติดตัวลูกน้อยไป และเค้าเองสามารถจะฝ่าฝันอุปสรรคต่างๆ ที่เค้าจะเจอะเจอในอนาคตได้
5.ความมั่นใจในตนเอง
การที่คุณพ่อ คุณแม่ หรือคุณครูให้กำลังใจ หรือชื่นชมผลงานของเจ้าตัวเล็ก จะทำให้เค้าเกิดความภาคภูมิใจว่าเค้าเองก็สามารถทำได้ ทำให้เจ้าตัวเล็กมีความมั่นใจในตัวเอง ซึ่งจะมีผลต่อเนื่องไปถึงความกล้าแสดงออกของลูกน้อยด้วยค่ะ
คงจะทราบกันแล้วนะคะว่าดนตรีมีผลดี และเสริมทักษะให้กับลูกน้อยอย่างไร คุณพ่อ คุณแม่อาจจะเริ่มพาลูกน้อยมาสัมผัส และทำความคุ้นเคยกับเสียงดนตรี เพื่อที่จะได้เป็นการเสริมสร้างพัฒนาการกับลูกน้อยไม่ว่าจะเป็นความเข้าใจทางภาษา ปูพื้นฐานทางคณิตศาสตร์ การมีสมาธิ ความอดทน และอีกหลายๆ ด้าน การปลูกฝังให้เจ้าตัวน้อยรักเสียงเพลงตั้งแต่ยังเล็ก ถือเป็นการปูพื้นฐานที่ดีสำหรับลูกน้อยที่น่ารักนะคะ
ที่มา: Gymboree Newsletter ฉบับที่ 10 ปี 2003